Dibra On sjell për ju një historik të shkurtër dhe interesant mbi doganën dhe postën kufitare në Bllatë të Epërme. Nëse ndonjë detaj nuk është i saktë ose ka diçka për të shtuar, mirëpresim sugjerimet tuaja, që mund të plotësojnë më tej këtë artikull.
Në Bllatë të Epërme, që nga koha e Mbretit Zog, ka ekzistuar një doganë dhe një postë kufitare. Pas çlirimit të Shqipërisë, dogana u hap në vitin 1948, kur marrëdhëniet me ish-Jugosllavinë u prishën. Fillimisht, ajo funksiononte në katin e parë të shtëpisë së Rexhep Lazrit, në një dhomë me dritare nga Veriu, e vendosur pranë rrugës së fshatit.
Në atë periudhë, Sibe Gjurra, një patriote e flaktë, shërbente si doganiere për gratë dhe vajzat. Ajo banonte në shtëpinë e Hasan Lazrit dhe kishte me vete djalin e saj të vogël, Maliqin. Ndërkohë, posta kufitare ndodhej në shtëpinë e Dalip Lazrit, ndërsa një zyrë kancelarie ishte vendosur në dhomën e katit të parë të shtëpisë së Dullë Shehut, ku përdoreshin materiale për postën dhe doganën.
Kjo organizim i përkohshëm vazhdoi deri në ndërtimin e rrugës së re dhe ngritjen e ndërtesave moderne për doganën dhe postën kufitare.
Aktiviteti Tregtar dhe Transporti
Pas nënshkrimit të marrëveshjes tregtare mes Shqipërisë dhe ish-Jugosllavisë, filloi eksporti i kromit nga Shqipëria drejt Jugosllavisë. Fillimisht, kromi transportohej në Dibër të Madhe dhe më pas në Tetovë, ku kryhej pasurimi. Shoferët që realizonin transportin ishin kryesisht nga Dibra e Vogël dhe duhej të punonin me shumë kujdes, pasi rruga kalonte mes fshatrave të populluar si Vojnikë, Çernenë, Majtarë dhe Bllatë.
Disa nga shoferët e parë ishin Qamil Alku, Rasim Shira, Dalip Kurti, dhe Hekuran Stojku. Më vonë, transportin e kryenin edhe shoferët e “Spile Trans”, si Remzi Lazri nga Hamja. Rregullat për shoferët ishin të rrepta: nuk lejohej marrja e njerëzve në kabinë, ndalimi pa arsye, apo këmbimi i dhuratave, pasi çdo shkelje ndëshkohej rëndë, deri në heqjen e të drejtës për të drejtuar mjetin.
Zhvillimi i Doganës
Me kalimin e viteve, aktiviteti i doganës u zgjerua ndjeshëm. Sot, në Bllatë funksionon një doganë e re, moderne dhe e pajisur me teknologji bashkëkohore, duke punësuar një numër të madh kontrollorësh dhe punonjësish.
Në momentet e para, ndër punonjësit kryesorë të doganës ishin: Avdi Asllani, Bllazhe Drushku, Enver Gjani, Hysen Spahiu, Shyqyri Lazri, Izet Dema, Vehap Muça, Islam Spahiu, etj.
Pas vitit 1992, kanë shërbyer si drejtorë të doganës figura si:
Sabri Spahiu, Xhemal Gazidede, Ilir Vraniçi, Ilir Mino, Trëndafile Meço, Tefik Kurti, Ramadan Xhepexhiu, Ali Tafa, Drutan Çorja, Premtim Kryemadhi, Abdulla Kata.
Ndërkohë, doganierët që kanë kontribuar në këtë institucion përfshijnë:
Fadil Lazri, Rami Troci, Perviz Hyseni, Selaudin Uruçi, Blerina Gjoni, Arif Murrja, Almir Dema, Qani Koçi, Dashamir Dani, Leonard Doçi, Lik Gjura, Afrim Çupi, Veli Lala, Asqeri Pepa, Arben Ndreu, Qemal Begu, Shpend Kadriu, Andi Hafizi, Faik Ndregjoni, Selman Doçi, Antonio Lilo, Ali Tafello, Fatos Elezi.
Si arkëtarë kanë shërbyer: Same Vraniçi, Shqipe Asllani, Drita Meha, Pëllumb Lazimi, ndërsa si shefa finance: Njazi Elezi dhe Agron Selmani.
Për inspektimet e karantinës kanë kontribuar: Arshim Osmani, Nevruz Velia, Fatmir Selishta, dhe Osman Xhili.
Një Trashëgimi me Vlerë për Dibrën
Dogana dhe posta kufitare e Bllatës kanë luajtur një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik dhe social të zonës. Historia e tyre është një pasqyrë e përkushtimit dhe profesionalizmit të shumë individëve që kanë kontribuar ndër vite për këtë institucion.
Nëse keni informacione shtesë ose doni të bëni ndonjë korrigjim, jemi të hapur për sugjerimet tuaja!
Artikulli është bazuar në materialet e përgatitura nga Shahin Lazri.